تاثیر تاریخ کاشت و مصرف علفکش بر ویژگی های زراعی و عملکرد ارقام برنج در کشت مستقیم

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و مصرف علفکش ها بر صفات رویشی، عملکرد و اجزای عملکرد برنج و صفات رویشی علف های هرز در شرایط کشت مستقیم آزمایش مزرعه ای در معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور (آمل) در قالب اسپلیت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 1387 انجام گرفت. عامل اصلی تاریخ کاشت در سه سطح (شامل 5، 15 و 25 اردیبهشت)، عامل فرعی نوع علفکش در سه سطح (شامل سان رایس پلاس، تاپ استار و مخلوط سان رایس پلاس و تاپ استار) و عامل فرعی فرعی رقم در 6 سطح (شامل طارم محلی، طارم هاشمی، فجر، هیبرید بهار 1، لاین شماره 2 و لاین شماره 18) بود. با توجه به نتایج بدست آمده چنین بنظر می رسد که تاریخ کاشت زودهنگام (5 اردیبهشت) نسبت به سایر تاریخ کاشت ها از لحاظ تمامی صفات اندازه گیری شده در این تحقیق به جزء تعداد دانه در خوشه و طول خوشه دارای برتری بوده است. در ضمن تاریخ کاشت با علفکش و رقم دارای برهمکنش بوده که بر این اساس تمامی ارقام مورد آزمایش در تاریخ کاشت 5 اردیبهشت پاسخ بهتری نشان دادند. همچنین استفاده از علفکش سان رایس موجب بهبود صفاتی نظیر ارتفاع برداشت، تعداد پنجه در زمان حداکثر پنجه دهی و برداشت، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در خوشه، تعداد دانه پر، طول خوشه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد شلتوک گردید. اما این علفکش نیز با رقم و تاریخ کاشت دارای اثرات متقابل بوده به طوری که در کلیه ارقام به جزء طارم محلی و لاین شماره 18، مصرف علفکش سان رایس و مخلوط دو علفکش بر صفات اندازه گیری شده دارای تأثیر تقریباً مشابهی بود. کمترین تراکم علف هرز در تاریخ کاشت 15 اردیبهشت مشاهده گردید. حداقل وزن تر و خشک علف های هرز نیز در تاریخ کاشت 5 اردیبهشت بدست آمد. مصرف علفکش سان رایس نسبت به سایر علف کشها کارایی بهتری در کنترل علف های هرز، بخصوص سوروف داشته است. در حالی که علفکش تاپ استار توانست علف هرز اویارسلام را به نحو مطلوبی کنترل نماید. در بین ارقام به جزء رقم فجر کمترین تراکم و بیوماس علف های هرز در مابقی ارقام مشاهده شد. همچنین در تاریخ کاشت زود (5 اردیبهشت) مخلوط دو علفکش و در تاریخ کاشت دیر (25 اردیبهشت) علفکش سان رایس کارایی مطلوبی نشان دادند. با توجه نتایج تاریخ کاشت 5 و 25 اردیبهشت، استفاده از علفکش سان رایس و کشت ارقام پرمحصول فجر، هیبرید، لاین شماره2 و 18 برای دستیابی به عملکرد مطلوب در کشت مستقیم برنج در این منطقه قابل توصیه می باشد. عملکرد شلتوک همبستگی مثبت و معنی داری با تعداد بوته سبز شده **)33/0(r=، تعداد پنجه در زمان حداکثر پنجه دهی**)51/0(r=، تعداد پنجه کل در زمان برداشت **)5/0(r=، تعداد پنجه بارو **)5/0(r=، تعداد دانه در خوشه *)15/0(r=، تعداد دانه پر *)16/0(r=، طول خوشه *)16/0(r=، وزن تک خوشه *)19/0(r= و عملکرد بیولوژیک **)88/0(r= داشته است.